مفهوم کتاب،کتابخانه،کتابداری

کتاب: مجموعه ای از لوحه های چوبی یا عاجی، یا مجموعه ای از ورقه های کاغذ، پوست آهو،یا ماده ای همانند آن، اعم ازدستنویس یا چاپی که با هم به نخ کشیده شده یا صحافی شده باشند، به طور معمول ورقه ها ی صحافی شده بسیار که حاوی مطالب است.(سلطانی ، 1365 ، 288)

                      اولیه

کتابخانه

                     امروزی

اولیه : در روزگاران گذشته، کتابخانه انبار کتاب بود و محلی برای نگهداری و حفاظت از آنها به شمار می رفت . کتابخانه ها از خود فعالیتی نداشتند و همانند موسساتی برای بایگانی و آرشیو به حساب می آمدند.(مختاری معمار، 1376 ، 7)

امروزی : مجموعه ای از مواد که برای ایجاد دسترسی فیزیکی، کتابشناختی و فکری برای گروهی معین سازماندهی شده و دارای کارکنانی است آموزش دیده برای ارائه خدمات و برنامه های مربوط به نیازهای اطلاعاتی گروه های مزبور.(مختاری معمار ، 1376 ، 8)

کتابداری : از ابتدا شکل گیری کتابخانه ها، اعم از کتابخانه های الواح گلی و طومار های پاپیروسی و کتاب های پوستی و سپس کتابخانه های مجموعه های نسخ خطی و چاپی و تا اواخر قرن نوزدهم، کتابدار حافظ ونگاهبان کتاب ها محسوب می شد هر چند از ابتدا اغلب افراد با نفوذ و صاحب منصب در این کتابخانه ها مشغول به کار بودند، هیچ گاه به آن به عنوان یک حرفه یا علم مثل حرفه و علم طبابت و کیمیاگری توجه نمی شد.

اما بعدها با توجه به حرکت های اجتماعی در زمینه های مختلف، کتابخانه و کتابداری نیز دچار تحول گشت و بتدریج راه خود را به منزله یک علم هموار کرد. به هر حال با اغماض از بحث و جدل هایی که بر سر علم یا فن و هنر بودن این رشته وجود دارد، می توان این تعریف را ارائه داد:

کتابداری دانشی است که کارکردهای ویژه گردآوری، سازماندهی و اشاعه دانش را با اعمال روشهای مدیریت برعهده دارد.(مزینانی ، 1379 ، 77-76)